Aug 08 2024
Nguồn: 5‑day long Russo‑Georgian War begins, History.com
Biên dịch: Nguyễn Thị Kim Phụng
Vào ngày này năm 2008, cuộc xung đột âm ỉ từ lâu giữa Nga và Gruzia đã bùng nổ thành chiến tranh giữa quốc gia vùng Kavkaz nhỏ bé này và siêu cường nơi nước này từng là một nước cộng hòa thành viên. Cuộc chiến Nga-Gruzia ngắn ngủi kéo dài 5 ngày này là giai đoạn bạo lực nhất trong một cuộc xung đột đã bắt đầu từ hơn một thập kỷ trước.
Gruzia tuyên bố độc lập khỏi Liên Xô khi liên bang này tan rã vào năm 1991. Một thời gian ngắn sau đó, những người ly khai thân Nga đã giành quyền kiểm soát hai khu vực Abkhazia và Nam Ossetia, chiếm tổng cộng 20% lãnh thổ của Gruzia. Sau đó, tình hình rơi vào bế tắc. Năm 2008, Tổng thống Mỹ George W. Bush tuyên bố ủng hộ tư cách thành viên NATO của Gruzia và Ukraine, một động thái mà Nga xem là tương đương với việc đưa quân đội thù địch đến biên giới của mình. Mối quan hệ giữa Nga và Gruzia vốn đã căng thẳng, khi Vladimir Putin lên nắm quyền ở Nga và Tổng thống Gruzia Mikheil Saakashvili tuyên bố ý định đưa Abkhazia và Nam Ossetia trở lại sự kiểm soát của Gruzia.
Sau những cáo buộc xâm lược từ cả hai bên trong suốt mùa xuân và mùa hè, quân đội Nam Ossetia đã vi phạm lệnh ngừng bắn bằng cách pháo kích vào các ngôi làng của Gruzia vào ngày 01/08. Trong những ngày tiếp theo, giao tranh và pháo kích lẻ tẻ đã tiếp diễn cho đến khi Saakashvili tuyên bố ngừng bắn vào ngày 07/08. Ngay trước nửa đêm, khi nhận ra rằng phe ly khai sẽ không thực sự ngừng bắn, quân đội Gruzia đã phát động một cuộc tấn công vào Tskhinvali ở Nam Ossetia. Quân đội Nga đã tiến vào Nam Ossetia một cách bất hợp pháp và nhanh chóng đáp trả cuộc tấn công của Gruzia. Khi quân đội Gruzia chiếm được Tskhinvali, giao tranh đã lan sang Abkhazia. Tuy nhiên, bước tiến ban đầu của Gruzia đã bị đẩy lùi, và chỉ trong vòng vài ngày, Nga đã chiếm được hầu hết lãnh thổ đang tranh chấp và tiến vào Gruzia. Hai bên nhất trí ngừng bắn vào sáng sớm ngày 13/08.
Sau chiến tranh, Nga chính thức công nhận Abkhazia và Nam Ossetia là các quốc gia độc lập, và dần dần chiếm đóng các quốc gia này, vi phạm lệnh ngừng bắn. Nga đã tiến hành một cuộc điều động tương tự ở Ukraine vào năm 2014, sáp nhập Bán đảo Crimea và ủng hộ những người ly khai ở phía tây đất nước. Chiến tranh Nga-Gruzia đã khiến khoảng 192.000 người phải rời khỏi nhà cửa, nhiều người trong số họ muốn chạy trốn khỏi cuộc thanh trừng sắc tộc người Gruzia ở các vùng lãnh thổ ly khai.
Đến năm 2022, Nga đã phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.
