November 12, 2024
Ngày 12-11, Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đã chính thức xin lỗi trước Quốc hội về những vụ ngược đãi kinh hoàng mà hàng trăm ngàn trẻ em và người lớn phải chịu đựng trong các cơ sở bảo trợ của nhà nước và nhà thờ suốt bảy thập kỷ. Đây là lần đầu tiên chính phủ New Zealand công khai thừa nhận và xin lỗi về những tổn thương không thể tưởng tượng nổi mà các nạn nhân đã phải trải qua.
Thảm Cảnh Kéo Dài Qua Nhiều Thế Hệ
Theo báo cáo được công bố vào tháng 7, cuộc điều tra quy mô kéo dài sáu năm của New Zealand đã tiết lộ rằng hơn 200.000 người từng sinh sống trong các cơ sở bảo trợ đã trải qua lạm dụng thể chất, tinh thần và bị bỏ bê nghiêm trọng. Những hành vi này đã để lại hậu quả sâu sắc, thay đổi cuộc sống của nhiều nạn nhân. Thủ tướng Luxon khẳng định: “Điều này thật kinh khủng và đau lòng. Những hành vi sai trái đó đáng lý không bao giờ được phép xảy ra, và chính phủ phải chịu trách nhiệm về những tội ác này.”
Với dân số chỉ khoảng 5 triệu người, New Zealand có đến 650.000 trẻ em và người lớn đã từng trải qua lạm dụng tại các cơ sở bảo trợ, chiếm gần một phần ba dân số. Đặc biệt, nhiều nạn nhân là người Maori – dân tộc bản địa chiếm chưa đến 20% dân số, nhưng lại chiếm đến 68% số trẻ em trong các trung tâm bảo trợ. Điều này cho thấy cộng đồng Maori chịu ảnh hưởng nặng nề từ hệ thống bảo trợ.
Sự Thiếu Sót và Che Đậy Hồ Sơ
Trong Quốc hội, nghị sĩ Chris Hipkins cho biết con số nạn nhân thực tế có thể cao hơn, nhưng do thiếu giấy tờ và hồ sơ bị thất lạc, thậm chí bị cố tình tiêu hủy, việc xác định chính xác là rất khó. “Chúng ta sẽ không bao giờ biết được con số nạn nhân thực sự,” ông nói, nêu lên tình trạng thiếu sót nghiêm trọng về tài liệu trong các cơ sở này.
Đây cũng là lần đầu tiên chính phủ New Zealand thừa nhận các hành vi tra tấn và ngược đãi diễn ra tại một số bệnh viện nổi tiếng, mà các chính quyền trước đây luôn phủ nhận.
Lời Xin Lỗi Và Kế Hoạch Bồi Thường
Thủ tướng Luxon bày tỏ lời xin lỗi sâu sắc đến các nạn nhân: “Tôi xin lỗi vì New Zealand đã không đối xử tốt hơn với các bạn và khiến các bạn cảm giác mình không được tin tưởng khi trình báo sự việc.” Ông cũng xin lỗi vì nhiều kẻ lạm dụng không bị trừng phạt, khiến nạn nhân phải chịu đựng nỗi đau không thể xóa nhòa.
Trước đây, ông Luxon từng bị chỉ trích vì không công bố kế hoạch bồi thường và không có lời xin lỗi công khai cho các nạn nhân. Tuy nhiên, lần này ông đã thông báo rằng chính phủ sẽ thành lập một hệ thống bồi thường vào năm 2025, dù vẫn chưa công bố số tiền bồi thường cụ thể.
Nhiều nạn nhân cho rằng chỉ một lời xin lỗi thôi là chưa đủ. Fa’afete Taito, một nạn nhân từng bị bạo hành trong trung tâm bảo trợ, chia sẻ: “Điều quan trọng là chính phủ sẽ làm gì để khắc phục hậu quả từ những hành động này và đảm bảo rằng điều này không bao giờ xảy ra nữa.” Tuyên bố của Taito phản ánh sự kỳ vọng lớn lao của các nạn nhân đối với những bước tiếp theo từ chính phủ nhằm đảm bảo quyền lợi và an toàn cho những người dễ bị tổn thương trong xã hội.
Cam Kết Từ Chính Quyền Để Ngăn Chặn Thảm Kịch Tái Diễn
Vụ việc này đã gây chấn động toàn quốc và đặt ra yêu cầu cấp bách đối với New Zealand trong việc đảm bảo không tái diễn những vụ lạm dụng tương tự. Lời xin lỗi công khai từ Thủ tướng Luxon và lời hứa cải thiện hệ thống bảo trợ đánh dấu một bước quan trọng, nhưng những hành động thiết thực về bồi thường và cải cách là điều người dân New Zealand đang mong đợi.
Đây là bài học lớn về trách nhiệm và sự quan tâm đối với những người yếu thế trong xã hội, nhắc nhở rằng mọi người đều có quyền được sống và được đối xử công bằng, dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào.
