Biểu tình ở Ba Lan ủng hộ EU, phản đối chính phủ cánh hữu

5 giờ trước

Những người Ba Lan ủng hộ tư cách thành viên EU của nước họ biểu tình trên nhiều thành phố đêm Chủ Nhật 10/10/2021 để phản đối chính phủ cánh hữu.

Các cuộc biểu tình mà phía tổ chức gồm các hội đoàn xã hội dân sự, đảng đối lập huy động trên toàn quốc nói là đạt con số 100 nghìn ở thủ đô Warsaw, được các báo châu Âu đồng loạt đưa tin.

Theo BBC News mục về châu Âu sáng thứ Hai 11/10, ngoài Warsaw còn có chừng 100 đô thị khác ở Ba Lan ghi nhận các cuộc xuống đường.

Họ cầm cờ Ba Lan và cờ của Liên hiệp châu Âu (EU) và khẩu hiệu phải đối đảng PiS (Pháp luật và Công lý) theo xu hướng dân tộc chủ nghĩa, thiên hữu.

Đi theo giá trị khác?

Sự việc xảy ra sau khi vào thứ Năm tuần trước, Tòa Hiến pháp Ba Lan ra phán quyết nói \”một số quy định của EU \”không phù hợp với luật Ba Lan\”.

Phán quyết này bị những người phản đối chính phủ của thủ tướng Mateusz Morawiecki (PiS) cho là bước đi về pháp lý mà chính quyền đương nhiệm tại Ba Lan thực hiện nhằm kéo nước này theo một con đường khác với các giá trị chung của châu Âu.

Nhiều quốc gia EU đã lên tiếng chỉ trích phán quyết của Toà Hiến pháp Ba Lan.

Giới chỉ trích cho rằng Toà này không có thẩm quyền vì nhân sự đã bị đảng cầm quyền thao túng, chỉ đạo.

Chánh án Tòa Hiến pháp, bà Julia Julia Anna Przyłębska (sinh năm 1959) bị chỉ trích là người không có trình độ cao (chỉ là cử nhân luật, không phải giáo sư như các vị tiền nhiệm), và lên được là nhờ \”phục tùng đảng PiS\”.

Thủ tướng Mateusz Morawiecki, người đưa câu hỏi lên Tòa đề nghị giải thích khác biệt giữa luật Ba Lan và luật EU, thì bảo vệ cho phán quyết.

Ông nói: \”Chúng ta có quyền như mọi nước khác và các quyền đó phải được tôn trọng.\”

Đồng thời, ông Morawiecki cho rằngn Ba Lan vẫn ở trong \”đại gia đình EU\”, trong khi phe đối lập nói về thực chất, chính phủ Ba Lan tạo ra tiền lệ \”rời bỏ EU về pháp lý\”, còn gọi là \”legal Polexit\”.

Cựu thủ tướng Donald Tusk, người từng giữ chức Chủ tịch Hội đồng châu Âu và nay là lãnh đạo đảng đối lập Cương lĩnh Công dân (Civic Platform) tham dự biểu tình ở trung tâm Warsaw tối Chủ Nhật.

Ông kêu gọi \”bảo vệ nước Ba Lan thuộc châu Âu\”, hàm ý bảo vệ các giá trị như pháp quyền, tự do.

Một số công dân Ba Lan gốc Việt tại Warsaw cũng tham gia biểu tình.

Ông Ngô Hoàng Minh, phiên dịch cho Bộ Tư pháp Ba Lan, nói với BBC News Tiếng Việt rằng ông xuống đường biểu tình \”vì muốn Ba Lan phát triển cùng EU, lo ngại chính quyền độc tài và chủ nghĩa dân tộc cực đoan\”.

Ông cũng giải thích, \”Người Việt ở Ba Lan đã hiểu được là biểu tình chỉ là một trong những hình thức biểu đạt ý kiến, mà công dân luôn có quyền sử dụng, chứ không hề là những hoạt động phản động hay là gây bạo loạn gì.\”

Từ mấy năm qua, chính quyền do đảng PiS nắm giữ đã dần dần tạo ra các tiền lệ pháp lý để tác động vào đời sống chính trị và sinh hoạt dân sự Ba Lan.

Họ muốn đề cao tinh thần dân tộc Công giáo Ba Lan và coi \”chủ quyền\” quan trọng hơn các quyền dân sự mà Ba Lan giành được sau chuyển đổi thời Công đoàn Đoàn kết lên nắm chính phủ giai đoạn đầu thập niên 1990.