Đài Loan vũ trang phòng vệ trước khả năng tấn công của Trung Quốc
Đăng ngày: 16/11/2021
Thu Hằng
Tổng thống Mỹ Joe Biden muốn giữ nguyên trạng tình hình Đài Loan, trong khi chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cảnh báo Washington và Đài Bắc đừng « đùa với lửa » khi tìm cách tách hòn đảo khỏi Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Trong khi hai nguyên thủ vẫn bất đồng về hồ sơ Đài Loan tại thượng đỉnh ngày 15/11/2021, chính quyền Đài Bắc buộc tìm cách tăng cường tự vệ trong bối cảnh căng thẳng leo thang.
Mỹ trang bị vũ khí, tập huấn cho quân đội Đài Loan ít nhất từ một năm nay khiến Bắc Kinh bất bình. Về mặt chính trị, phát biểu của tổng thống Joe Biden về việc bảo vệ Đài Loan trong trường hợp bị tấn công, tiếp theo là chuyến thăm Đài Bắc của một phái đoàn nghị sĩ Hoa Kỳ bị Trung Quốc coi là « thêm một bước tiến đến việc ủng hộ Đài Loan độc lập ». Và điều này buộc Bắc Kinh « tăng cường triển khai hoạt động quân sự nhắm chủ yếu vào lực lượng đòi ly khai ở hòn đảo », theo một quan chức Trung Quốc xin ẩn danh, được South China Morning Post trích ngày 13/11.
Bắc Kinh duy trì chiến lược hăm dọa quân sự đối với hòn đảo trên cả ba mặt trận, từ đất liền, trên không và trên biển. Hàng loạt vũ khí chưa từng được sử dụng trong khu vực có thể sẽ được triển khai để đối phó với Đài Loan trong trường hợp đòi độc lập. Đội bay chuyên thâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan sắp tới có thể sẽ được tăng viện thêm máy bay tàng hình J-20. Thực ra, J-20 « từ lâu vẫn kín đáo theo dõi » Đài Loan, theo chuyên gia Trung Quốc được trích dẫn ở trên, vì máy bay tàng hình này tham gia tuần tra trên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật Bản, và hoàn toàn có thể đến tác chiến ở eo biển Đài Loan trong vài phút.
Vào đầu tháng 11, Quân Khu Miền Đông Trung Quốc đã bắn thử tên lửa hành trình tầm trung YJ-62A (có tầm bắn 400 km), dọc bờ biển ở tỉnh Phúc Kiến (Fujian), chỉ cách Đài Loan đối diện 200 km. Mục tiêu là để đối phó với hệ thống tên lửa di động Harpoon của Đài Loan. Gần đây nhất, phi đội máy bay ném bom của Quân Khu Miền Nam, phụ trách Biển Đông nơi Đài Loan kiểm soát đảo Ba Bình (Đài Loan gọi là Thái Bình) ở quần đảo Trường Sa, đã tập tác chiến đêm để tăng cường khả năng chống các cuộc tấn công từ tầu chiến.
Dù căng thẳng quân sự tiếp tục leo thang trong thời gian gần đây, nhiều chuyên gia cho rằng Trung Quốc có thể không tấn công trực diện Đài Loan trên quy mô lớn, nhưng hoàn toàn có thể « bế quan tỏa cảng », vô hiệu hóa các tuyến giao thông hàng không, hàng hải để chặn nguồn tiếp tế quân sự và hậu cần cho hòn đảo.
Thứ hai, Đài Bắc cũng lo nguy cơ Bắc Kinh tận dụng cơ hội để chiếm hai hòn đảo mà Đài Loan kiểm soát ở Biển Đông : đảo Ba Bình (Itu Aba, Đài Loan gọi là đảo Thái Bình, đảo lớn nhất ở quần đảo Trường Sa) và đảo Đông Sa (Dongsha, Pratas). Chính điều này buộc Đài Bắc điều tầu ngầm Hải Long (Hai Lung) đến khu vực Biển Đông trong thời gian gần đây. Báo cáo ngày 09/11 của bộ Quốc Phòng Đài Loan không nêu thời gian hoạt động cụ thể nhưng cho biết tầu ngầm Hải Long « đã tham gia nhiều hoạt động quân sự như tập bắn tên lửa với hải quân và không quân ».
Thực ra, việc Đài Loan đưa tầu ngầm đến Biển Đông không có gì đáng ngạc nhiên vì Đài Loan có nhiều lợi ích trong khu vực. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Collin Koh, Viện Nghiên cứu Quốc tế thuộc Trường Rajaratnam ở Singapore, nhận định với trang RFA ngày 11/11 rằng trong giai đoạn căng thẳng hiện nay, « các nhà hoạch định chiến lược quân sự Đài Loan có lẽ còn muốn chắc chắn rằng sườn nam cũng được bảo đảm an toàn ».
Tầu ngầm là phương tiện hữu hiệu để « giám sát quân đội Trung Quốc », đặc biệt là đảo Hải Nam nơi có căn cứ tầu ngầm Trung Quốc « và lực lượng quân sự của các nước trong vùng có tranh chấp chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa », như đội tầu ngầm lớp Kilo của Việt Nam. Thế nhưng, Đài Loan hiện chỉ có hai tầu ngầm đang hoạt động, được mua từ Hà Lan, nên chính quyền tổng thống Thái Anh Văn không giấu tham vọng tăng cường lực lượng mang tính răn đe này với hai dự án. Thứ nhất là nâng cấp hệ thống chiến đấu của tầu ngầm lớp Chien Lung, được cho là lỗi thời trước năng lực quân sự ngày càng hiện đại của Trung Quốc. Thứ hai là nâng số lượng tầu ngầm qua việc mua thêm 8 tầu chạy dầu và điện, trị giá 16 tỉ đô la và lập kế hoạch tự đóng tầu ngầm tại nhà máy được lập ở thành phố cảng Cao Hùng (Kaohsiung).
Với những vũ khí mới vừa được chính quyền Mỹ thông qua vào tháng 10, Đài Bắc muốn tăng cường khả năng tự vệ. Hiện tại, « nguy cơ xung đột xuyên eo biển Đài Loan vẫn còn rất thấp », theo ông Andrew Yang Nien-dzu, nguyên bộ trưởng Quốc Phòng Đài Loan được South China Morning Post trích dẫn, do « quân đội Đài Loan luôn kiềm chế, không có bất kỳ hành động khiêu khích nào để đáp trả các vụ thâm nhập của quân đội Trung Quốc ». Cuối cùng, có thể Bắc Kinh hiểu rằng răn đe quân sự không phải là cách tiếp cận tốt nhất vì vấn đề Đài Loan mang tính chính trị nhiều hơn.
