Chiến tranh Ukraina : Kherson, trận chiến biểu tượng sẽ khốc liệt và kéo dài

Đăng ngày: 02/11/2022

Anh Vũ

Quân đội Ukraina và Nga đang chuẩn bị một trận chiến lớn tại Kherson, thành phố chiến lược ở miền nam bị Matxcơva chiếm giữ từ 8 tháng. Hai bên đang dồn lực lượng cho một trận đánh quyết định có thể mang lại bước ngoặt trên chiến trường. Với Kiev, giành lại vùng đất miền nam này là mục tiêu ưu tiên.

Cuộc phản công giành lại Kherson đang chuẩn bị bước vào giai đoạn giao tranh khốc liệt nhất. Kiev cảnh báo quân Nga đang chuẩn bị cho « trận chiến dữ dội nhất ».

Trong đà phản công thắng lợi từ đầu tháng 9, giành lại hàng nghìn cây số lãnh thổ, giải phóng gần 1500 địa phương ở miền đông và nam đất nước, quân đội Ukraina giờ muốn tiến vào thành phố Kherson trong dịp Noel tới. Rơi vào tay quân Nga một cách dễ dàng ngay từ những ngày đầu của cuộc xâm lược, thành phố lớn ở miền nam đất nước, có khoảng 280 nghìn dân trước chiến tranh giờ, là mục tiêu quân sự hàng đầu của Kiev.

Việc giành lại được thành phố này có thể đánh dấu một bước ngoặt lớn trong cuộc chiến tranh tại Ukraina. Tuy nhiên trận phản công trong vùng Kherson khó khăn hơn rất nhiều so với các vùng khác như Kharkiv (đông-bắc), như thừa nhận gần đây của bộ trưởng Quốc Phòng Ukraina, Oleksii Reznikov. Đó là vì tình hình thời tiết xấu và địa hình có nhiều kênh rạch dẫn nước mà giờ đây quân đội Nga sử dụng như các giao thông hào để phòng thủ.

Mặc dù đầu tháng 10, quân đội Ukraina đã có được những đột phá, lấy lại 600 km đất trong hai tuần, theo Kiev, như cuộc phản công của Ukraina ở mặt trận Kherson dự báo sẽ còn kéo dài và khốc liệt, theo giới chuyên gia quân sự. Thibault Fouillet, chuyên gia thuộc Quỹ Nghiên cứu Chiến lược Pháp ( FRS) nhận định : «  Hai phe đều đã có thời gian cùng cố các vị trí của mình và đều chịu những tổn thất lớn. Không còn có chuyện đột phá nhanh ở Kherson để sau đó tiến về Crimée như Kiev đã từng tuyên bố ».

Để chuẩn bị cho trận chiến giành lại Kherson, quân đội Ukraina đã bao vây thành phố nằm bên bờ tây con sông Dniepr, dồn quân Nga vào bẫy. Quân Ukraina trước hết nhằm vào hệ thống hạ tầng giao thông, cầu nối thành phố với bên ngoài. Tuy nhiên quân Nga cũng đã và đang chuẩn bị và gia cố hệ thống phòng thủ dọc theo bờ sông Dniepr.

 « Phương pháp của quân Ukraina là phá hủy mạng lưới hậu cần của quân Nga trước khi mở các đợt tấn công lớn. Chiến lược này nhằm cô lập quân đối phương nhưng đồng thời để giữ nguồn lực và quân số », ông Sim Tack, chuyên gia về chiến lược quân sự thuộc Force Analysis, cơ quan tư vấn an ninh của Mỹ phân tích.  « Người ta không biết khi nào các đơn vị của Ukraina vào được thành phố Kherson. Điều chắc chắn đó là hiện nay quân Nga đang rất tích cực chuẩn bị » cho trận đánh lớn.

Di tản thường dân

Dù quân Ukraina tiến tương đối chậm, tướng Serguei Sourovikine, tổng chỉ huy quân đội Nga trên chiến trường Ukraina, đã tuyên bố quân của ông có thể sẽ phải đưa ra « những quyết định cực kỳ khó khăn » ở Kherson. Những thừa nhận như vậy rất hiếm hoi ở Matxcova.

Những ngày qua, chính quyền thân Nga đang kiểm soát thành phố này đã tiến hành di tản ồ ạt dân thường. Trong một tuần đã có hơn 70 nghìn người dân rời khỏi thành phố, theo thông báo của ông Vladimir Saldo, lãnh đạo hành chính thành phố Kherson hôm 27/10.

Ngày 01/11, chính quyền Kherson thông báo tiến hành đợt sơ tán dân mới, dự kiến sẽ đưa khoảng 100 nghìn dân ra khỏi Kherson trong những ngày tới. Phía Nga khẳng định việc làm đó là để bảo vệ « công dân » trong khi đó Kiev tố cáo Matxcơva tổ chức lưu đầy ồ ạt người dân sang Nga.   

Nhà báo Ukraina Tetyana Ogarkova thuộc Crisis Media Center tại Kiev, tố cáo : «  Quân Nga cố reo rắc hoảng loạn để quay phim như người dân thường bỏ chạy trong sợ hãi. Họ dùng những hình ảnh như vậy để đổ cho Ukraina là kẻ xâm lược ».

« Về phía Ukraina, quân đội làm tất cả có thể để buộc quân Nga phải rút lui không phải cần đến chiến đấu trong thành phố. Bởi mục đích là tránh thiệt hại tính mạng người Ukraina và thu hồi thành phố. Bằng mọi giá họ phải tránh kịch bản như đã xảy ra ở Marioupol ».

Quân Nga chuẩn bị kháng cự

Tại Kherson, Nga dường như quyết kháng cự với quân Ukraina. Đầu tuần trước, chính quyền do Nga dựng lên trong vùng thông báo thành lập lực lượng dân quân địa phương và kêu gọi tất cả đàn ông còn ở lại trong thành phố có thể gia nhập đội quân này. « Tại Kherson, tình hình đã rõ, người Nga đang tập hợp lực lượng », ông Oleksiy Arestovitch, cố vấn của tổng thống Ukraina khẳng định trong một video.

Ngoài thường dân ra, các thành viên chính quyền vùng do Nga dựng lên cũng đã bỏ chạy, phó thủ hiến Kherson Kirill Stremousov cho biết hôm 27/10, đồng thời ông này cũng khẳng định quân đội Nga sẽ không rút lui khỏi thành phố.

Thất bại không thể tránh khỏi

Nhà báo Tetyana Ogarkova cho rằng thất bại của Nga tại Kherson là điều không tránh khỏi. «  Về mặt quân sự, quân Nga không có khả năng trụ được. Trận chiến Kherson là một thách thức chính trị vô cùng lớn cho Matxcơva. Thành phố thất thủ là một đòn nặng đối với Vladimir Putin và có thể đe dọa sự ổn định của chế độ. »

Ngày 30/09 vừa qua, bằng quyết định chính thức sáp nhập vào Nga 4 vùng lãnh thổ của Ukraina là Donetsk, Louhansk, Zaporijja và Kherson, Vladimir Putin đã cảnh báo rằng Nga sẽ dùng « mọi sức mạnh và phương tiện » để bảo vệ các vùng đất đó.

Gần đây nhất, chủ nhân điện Kremlin nhấn mạnh cáo buộc Ukraina đang chuẩn bị  dùng « bom bẩn », tức các loại đầu đạn quy ước nhưng chứa chất phóng xạ. Kiev cũng như các đồng minh lo ngại có thể Matxcơva lấy cớ đó để leo thang xung đột. Những cáo buộc « bom bẩn »,  di tản dân ồ ạt đến  tuyên bố của chỉ huy quân đội Nga về khả năng đưa ra những « quyết định khó khăn nhất »… Những động thái như vậy hàm chứa cả đe dọa Nga sẵn sàng dồn vào trận Kherson mọi phương tiện, hỏa lực mạnh nhất từ trước tới nay.

Putin đã khẳng định các vùng được sáp nhập giờ là lãnh thổ Nga. Điều gì sẽ diễn ra khi mà Ukraina lấy lại một trong những vùng lãnh thổ đó ?  Không ai có thể trả lời được ngay câu hỏi, có điều chắc chắn, với cả hai bên, Kherson là thành phố vừa mang tính chiến lược vừa mang tính biểu tượng.

(Tổng hợp từ France24.com và Libération)